Transparantie

Transparantie wordt vaak gepresenteerd als een kernwaarde van organisaties, maar de vraag is wat dit precies betekent en hoe het zich uit in de praktijk. Van Dale definieert transparantie als doorzichtigheid of klaarheid, waarbij authenticiteit centraal staat. Dit houdt in dat de acties van een organisatie in lijn zijn met wat ze denken of voelen, oftewel dat ze eerlijk en open communiceren.

Transparantie betekent dat medewerkers, klanten en andere belanghebbenden inzicht krijgen in hoe een organisatie werkt en waarom bepaalde keuzes worden gemaakt, bijvoorbeeld over strategieën, besluitvorming en financiële resultaten. Dit bevordert vertrouwen en verantwoording, en draagt bij aan een cultuur van integriteit.

In de praktijk blijkt transparantie echter vaak complexer. Veel organisaties en overheden geven aan transparant te zijn, maar de mate waarin dit werkelijk gebeurt, verschilt sterk. Sommige organisaties communiceren actief, delen informatie en maken besluitvormingsprocessen duidelijk, wat het vertrouwen kan versterken. Toch wordt transparantie niet altijd nageleefd.

Mensen zijn tegenwoordig vaak sceptisch over de bedoelingen van gezaghebbende figuren zoals politici en bestuurders, vooral als blijkt dat informatie wordt achtergehouden of selectief wordt gedeeld. Dit gebeurt bijvoorbeeld om strategische redenen, zoals concurrentievoordeel of politieke gevolgen.

Bij overheden is transparantie vaak wetmatig geregeld, maar in de praktijk kan informatie worden vertraagd of moeilijk begrijpelijk zijn. In veel gevallen wordt alleen formele informatie gedeeld, die soms te complex is voor het grote publiek.

Al met al is transparantie een waarde die wel wordt geclaimd, maar vaak slechts gedeeltelijk of selectief wordt nageleefd, afhankelijk van de organisatiecultuur, politieke situatie of context.

Kortom, hoewel veel organisaties en overheden transparantie als waarde hebben, wordt het in de praktijk niet altijd volledig nageleefd of is het soms selectief. Misschien wel goed niet alles te (willen) weten.